Akumulator pełni w ciągniku rolniczym bardzo istotną rolę. Zapewnia magazyn energii elektrycznej, pozwalający na rozruch silnika spalinowego. Umożliwia też działanie urządzeń prądowych w momencie, gdy silnik nie pracuje. Jeżeli chcemy, by traktor zawsze odpalił, nawet w największe mrozy, powinniśmy w szczególności zadbać o nasz akumulator 12 V. W poniższym poradniku podpowiemy, co sprawdzić, by mieć pewność że bateria będzie pracować poprawnie przez najdłuższy możliwy czas. Dowiemy się też jak sprawdzić działanie układu ładowania oraz naładować akumulator poza traktorem.
Spis treści
Mierzymy napięcie
Aby dowiedzieć się jaki jest stan posiadanego akumulatora, powinniśmy najpierw zmierzyć jego napięcie. Do tego celu wystarczy zwyczajny, najprostszy multimetr elektryczny, który można kupić za kilkadziesiąt złotych. Ustawiamy urządzenie na pomiar prądu stałego i zakres minimalnie większy od mierzonego napięcia (najczęściej jest to zakres do 20 V). Następnie przykładamy sondy do odpowiednich biegunów akumulatora 12 V do ciągnika. Odczytujemy wskazanie, powinno ono zawierać się w przedziale od 12,6 V do 12,8 V. Jeżeli traktor niedawno pracował, napięcie chwilowo może być większe i wynosić nawet ponad 13 V. Nie należy się tym przejmować, w przeciwieństwie do zaniżonych wartości. Jeżeli odczytamy dokładnie 12,0 V – oznacza to, że bateria naładowana jest w około 50%. Natomiast 11 V i niżej to już poważne rozładowanie, które może skończyć się uszkodzeniem akumulatora. Należy wtedy odłączyć go od instalacji ciągnika i podłączyć do prostownika bądź ładowarki.
Sprawdzamy elektrolit
Chcąc, by akumulator posłużył jak najdłużej, musimy pilnować ilości elektrolitu w jego celach. Niektóre baterie są przez producentów określane jako „bezobsługowe”, jednak nawet wtedy zazwyczaj mamy dostęp do korków, które ukazują co dzieje się wewnątrz. Akumulator 12 V do ciągnika będzie pracował najbardziej wydajnie, jeżeli elektrolit całkowicie przykrywa wszystkie płyty. Jeżeli po odkręceniu korków bądź zdjęciu górnej pokrywy widzimy ich krawędzie, koniecznie należy uzupełnić w akumulatorze wodę destylowaną. Nie dolewajmy tam żadnej innej cieczy, ponieważ może to się skończyć bardzo źle zarówno dla nas samych jak i akumulatora. Warto również wyposażyć się w urządzenie do pomiaru gęstości elektrolitu. Gdy bateria jest w pełni naładowana, gęstość powinna wynosić 1,28 g/cm3. Jeśli jest mniejsza, oznacza to że warto zostawić akumulator pod prostownikiem jeszcze na kilka godzin.
Kontrolujemy ładowanie
Żaden akumulator nie osiągnie długiego czasu życia, jeżeli układ ładowania w naszym traktorze będzie niesprawny. By sprawdzić jego wydajność, należy ponownie zmierzyć napięcie na zaciskach baterii, ale w trakcie pracy silnika. W starszych traktorach, posiadających jeszcze prądnicę, najpierw podnieśmy obroty do takich, by na pulpicie zgasła lampka braku ładowania. Następnie dokonajmy pomiaru multimetrem. Wartości, jakie powinniśmy zauważyć, powinny mieścić się w przedziale od 13 V do 15 V. Jednak najbardziej optymalnym napięciem ładowania dla akumulatorów 12 V do ciągnika jest 14,5 V. Jeżeli wartości są prawidłowe, załączmy w traktorze światła i inne odbiorniki elektryczne, a następnie dokonajmy pomiaru ponownie. Napięcie pod żadnym pozorem nie może spaść poniżej 13 V. Jeżeli tak jest, oznacza to że ładowanie nie odbywa się poprawnie. Należy wtedy sprawdzić regulator napięcia alternatora/prądnicy oraz szczotki komutatora i wszystkie połączenia elektryczne prowadzące od ww. urządzeń aż do samej baterii.