Uprawa rzepaku w Polsce znacznie wzrosła na przestrzeni lat, jednak zwiększyła się także presja kiły kapusty, która jest groźną chorobą zagrażającą uprawie. Zlekceważona przez rolników kiła kapusty doprowadzić może do bardzo wysokich strat i obniżenia plonów. W jaki sposób z nią walczyć? Czy prawidłowy płodozmian, odpowiednie pH gleby wystarczą, aby uporać się z tym niechcianym problemem?
Spis treści
Kiła kapusty – co to za choroba?
Kiła kapusty to choroba spowodowana przez pierwotniaka o nazwie Plasmodiophora brassicae. Pasożyt też może zaatakować ponad dwieście różnych gatunków roślin i rozwija się wyłącznie w żywych komórkach gospodarza. Rośliny przestają rosnąć, zaczynają więdnąć mimo odpowiedniego nawodnienia. Jeśli choroba zaatakuje młode rośliny, na ich korzeniu powstają zmiany kuliste. Narośl na samym początku przybiera jasnożółty kolor, następnie ciemnieje i pęka. Pękające galasy są miejscem, w którym wspaniale i szybko rozwijają się bakterie i grzyby. W końcowym efekcie choroby roślina gnije i rozpada się, a infekcja atakuje sąsiednie uprawy.
Jakie są źródła infekcji?
Najczęstszym źródłem infekcji jest zakażona gleba lub substrat torfowy, który dodawany jest do produkcji Rosady. Rozprzestrzenianie się kiły kapusty uzależnione jest od wielu czynników. Patogen w glebie może być aktywny nawet do 8 lat, a zakwaszenie gleby i duża wilgotność sprawiają, że trudniej się go pozbyć. Udowodniono, że optymalne warunki do rozwoju zarodników kiły to temperatura gleby około 22 stopni Celsjusza, odczyn gleby o pH poniżej 5,7, a wilgotność powyżej 70 procent.
Na kiłę wrażliwy jest nie tylko rzepak. Dotyka ona kapusty głowiastej, kalafiora, brokuła, czy kapusty pekińskiej.
Jak walczyć z kiłą kapusty?
Jeżeli na plantacji rzepaku zaobserwujemy czerwienienie rośliny i jej więdnięcie, a po jej wyciągnięciu z ziemi naszym oczom ukazują się narośla o walcowatym kształcie, mamy pewność, że kiła kapusty zainfekowała nasze plony. Zwalczanie choroby wcale nie jest łatwe, lecz nie jest niemożliwe. W sklepie rolniczym możemy zakupić preparaty, które skutecznie rozprawia się z tą chorobą. Zawierają one w swoim składzie tiuram, metam sodu lub dazomet.
Oprócz chemicznych środków istnieją również biologiczne metody zwalczania tego patogenu, polegające na uprawie takich roślin jak por, pomidor czy ogórek. Po zbiorach należy bardzo dokładnie przeorywać resztki pożniwne, niszczyć samosiewy oraz chwasty będące roślinami żywicielskimi.
Profilaktyka i ochrona przed kiłą kapusty
Aby kiła kapusty nie spustoszyła naszych upraw, powinniśmy przestrzegać płodozmianu. Nie należy uprawiać rzepaku częściej niż co cztery lata na danym kawałku ziemi. W zmianowaniu w miarę możliwości powinny pojawiać się ziemniaki, rośliny bobowate, zboża, czy buraki. Jeśli chcemy zabezpieczyć glebę przed patogenami kiły, dobrze jest wapnować zakwaszoną ziemię. W przypadku upraw w tunelach foliowych zalecane jest chemiczne odkażanie podłoża preparatami dostępnymi w sklepie rolniczym.W rozprzestrzenianiu choroby na kolejne pola można zapobiec dzięki czyszczeniu maszyn rolniczych i narzędzi, gdyż jedną z przyczyn rozprzestrzeniania się choroby jest zanieczyszczony zarodnikami sprzęt rolniczy. Należy go dokładnie umyć i zdezynfekować.
